GOUDEN ZANDLOPERS - LEGAL DESIGN
Ruim baan voor Legal Design in het juridisch onderwijs
’Dit is wat
cliënten in
de toekomst
willen’
Een relatief nieuwe tak van sport in de Nederlandse advocatuur: legal design, ingezet om inhoudelijk complexe materie weer te geven in overzichtelijke visuals. Wie maakten in het afgelopen jaar de beste juridische infographic en brachten zo een ingewikkelde zaak instructief in beeld?
Door: Redactie
Wat geldt voor de allermooiste foto’s gaat net zo goed op voor uitmuntend uitgewerkte juridische infographics: ze zeggen meer dan duizend woorden. Niet voor niets beroepen advocaten zich in complexe juridische procedures steeds vaker op infographics en andersoortige (data)visualisaties om ingewikkelde informatie uit de pleitnota op een toegankelijke en aantrekkelijke manier te tonen aan de rechtbank.
Een van de bewijzen dat deze aanpak succesvol is: meerdere van de grootste Nederlandse advocatenkantoren hebben sinds enkele jaren hun eigen legal designers in dienst. Een van deze kantoren is Stibbe, dat vorig jaar de eerste Gouden Zandloper voor Legal Design in ontvangst mocht nemen. Met de inzending van zelfs twee legal designs heeft het kantoor dit jaar een poging gedaan om de titel te prolongeren. Het gaat bovendien om succesvolle visualisaties: het kantoor won beide zaken waarin ze werden gebruikt.
In de Gouden Zandloper-nominaties van dit jaar doken verder voor het eerst advocaten op die daarnaast zelf actief zijn als legal designer. Advocaat Maurits Fornier (De Roos Advocaten) richtte in 2016 de Amsterdamse start-up Fornier Legal Design op. In de nominatie over een recent project voor The Law Firm School breekt Fornier bovendien een lans voor meer aandacht voor legal design in het juridisch onderwijs. ‘Legal design speelt nu nog een te kleine rol in juridische educatie,’ zo staat in zijn nominatie. ‘Dit is een poging om hier verandering in te brengen.’
De Gouden Zandlopers-jury is het van harte met zijn woorden eens: ‘Heel goed dat legal design nu ook bij onderwijstoepassingen wordt gebruikt. Het is belangrijk dat het opleidingsveld legal design omarmt en aankomende juristen bewust maakt van de kracht van visuals in de praktijk. Daar kun je niet vroeg genoeg mee beginnen, want dit is wat cliënten in de toekomst willen.’
De winnaar:
Fornier Legal Design
Die insteek plus het vernieuwende eindresultaat is voor de jury reden om Fornier Legal Design uit te roepen tot winnaar van de Gouden Zandloper voor het beste legal design. ‘Advocaten die zelf vormgeven, alleen dat is al een prijs waard,’ aldus de jury.
Bij dit bureau werken twee advocaten die zelf aan legal design doen: naamgever Maurits Fornier en Sera Visser. De winnende inzending bestaat uit animaties die Fornier Legal Design maakte voor het vak Goederenrecht van de Law Firm School. Fornier ontwikkelde naar eigen zeggen ‘een beeldtaal die aansluit bij de onderwerpen persoonlijke zekerheden, regres, subrogatie en onderlinge draagplicht. We hebben gekozen voor een modulair systeem van bouwstenen die kunnen worden aangepast naar gelang het juridische thema. Deze beeldtaal hebben we vervolgens geanimeerd.’ Makkelijk was de ontwikkeling trouwens ook weer niet, zo geeft Fornier toe in de inzending. “In de praktijk bleek het lastig om juridische animaties te maken. Met name de interactie tussen vormgevers en juridische experts verliep niet altijd even soepel, en was daardoor tijdrovend.’ De eindresultaten zijn echter speels maar toch zakelijk, en ook nog eens geschikt voor de millennial generatie: ze zijn eenvoudig op de smartphone te bekijken. Zowel de hoofddocenten als de studenten hebben enthousiast gereageerd.
Runner-up:
Stibbe
Van de twee legal designs die Stibbe dit jaar instuurde, was de jury het meest onder de indruk van een serie illustraties die het kantoor had ingebracht bij de Raad van State, in een procedure rond de bouw van Windpark Fryslân.
Uit de reeks visualisaties volgt dat een aangelegde natuurvoorziening op tijd ten volle ontwikkeld zal zijn ter compensatie van de natuurverstoring die is veroorzaakt door de bouw van het Friese windmolenpark. In de illustraties zijn de te nemen stappen en het tijdspad te zien, evenals de manier waarop de natuurvoorziening en de aanleg van het windpark zich tot elkaar verhouden.
Uit de nominatie: ‘Deze serie illustraties verheldert een vrij technisch en zeer locatiegebonden proces. Er was een plattegrond nodig om te laten zien welk effect de aanleg van het werkeiland en de natuurvoorziening zouden hebben en welke gevolgen de verschillende onderdelen voor elkaar zouden hebben.’
Stibbe maakt steeds vaker gebruik visuals in dit soort procedures, al bleek de aanpak voor de Raad van State niet gebruikelijk. ‘In die zin is deze aanpak uniek.’ De jury zou als partij in dit geschil ‘heel blij’ zijn met de illustraties van Stibbe. ‘Het is knap gevisualiseerd, het voegt echt iets toe aan een stapel papier en het ziet er nog mooi uit ook,’ zo klonk het tijdens het juryoverleg.