Esther van Doesburg en Sander de Groot

Kortetermijndoelen

Er blijken meerdere barrières te bestaan om tot de implementatie van technologie over te gaan. Zo gooien kortetermijndoelen, bijvoorbeeld omzettargets voor het lopende jaar, roet in het eten om nieuwe technologie te omarmen. “Daarom worden tools en software nog onvoldoende gebruikt en zijn nog maar weinig kantoren met blockchain, smart contracts en AI bezig,” concludeert De Groot op basis van de statistieken in het rapport. “Dat is zorgwekkend, want innovatie is nu eenmaal typisch iets dat een langere termijn beslaat. Ook is het voor veel kantoren een uitdaging om voldoende gekwalificeerde medewerkers te vinden die meekunnen met innovaties.”

Dit zijn ook weer geen typisch Nederlandse ontwikkelingen: er is een duidelijke Europese trend zichtbaar, zegt Esther van Doesburg. Zij is verantwoordelijk voor business development bij Sdu en vanuit Nederland betrokken bij het onderzoeksrapport. “De afzonderlijke landen worstelen met dezelfde vraagstukken die innovatie opwerpt, bijvoorbeeld op het gebied van talentmanagement of aanpassingen van het business- of organisatiemodel. Hoe zetten we nieuwe technologieën in en bereiden we onze organisaties voor op de toekomst, terwijl tegelijkertijd het klassieke partnermodel of uurtje-factuurtje nog steeds leidend zijn? Hoe veranderen we en houden we de winkel gedurende dit veranderingsproces open?” Wat Van Doesburg het meest verraste aan de onderzoeksuitkomsten: Nederlandse advocaten en fiscalisten zoeken vergeleken met hun Franse en Spaanse collega’s veel minder de samenwerking met andere partijen of collega-kantoren. Een derde van de Nederlandse advocatenkantoren geeft aan een samenwerkingsverband met een collega-kantoor of techbedrijf te zijn aangegaan voor de uitrol van technologie, en slechts 22% van de fiscale kantoren. In Spanje heeft 53% van de juridische kantoren een of meer samenwerkingspartners. “Ik had het vooraf niet durven voorspellen, maar in Spanje en Frankrijk bestaan veel meer samenwerkingsverbanden tussen kantoren onderling en met techpartners, waardoor je schaalbaarheid en efficiëntie kunt creëren,” schetst Van Doesburg. “Toch vreemd: Nederland is toch zo’n polderland waar we van alles met elkaar overleggen, maar blijkbaar niet als er een concurrerend kantoor in het spel is. Al blijft het gissen wat hiervan precies de achterliggende oorzaak is. Aan de andere kant loopt Nederland wel weer voorop in het vrijmaken van mensen binnen de eigen organisatie om nieuwe processen in te richten. Daar lopen andere landen weer in achter.” De Groot kan niet genoeg benadrukken hoe belangrijk partnerships met andere kantoren of externe leveranciers zijn. “Als Sdu stellen wij onszelf ook op als partner voor onze klanten. We praten samen veel over wat hen bezighoudt en helpen hen om te innoveren. Met één been in het bedrijf samen kijken naar hoe we nieuwe producten kunnen ontwikkelen die daadwerkelijke problemen van juristen en fiscalisten oplossen.”

Een samenwerking met meerdere partijen voor de ontwikkeling van een nieuwe fiscale softwareoplossing is hier een aansprekend voorbeeld van. De Groot: “We hebben 120 interviews gedaan met fiscaal professionals om hun werkprocessen goed in kaart te brengen. Op basis daarvan werken we nu met meerdere belastingadvieskantoren samen voor de ontwikkeling van een oplossing die adviesprocessen efficiënter en beter te volgen zal maken. Dit gaan we in de tweede helft van het jaar op de markt brengen. Het is typisch een vorm van co-creatie met de markt waar we erg trots op zijn.”

Openhartoperatie

Om juridische en fiscale kantoren aan te moedigen toch vooral de innovatiehandschoen op te pakken, doen de opstellers van de studie meerdere aanbevelingen. De Groot “Het allerbelangrijkste is om iets heel groots als innovatie niet in een keer te willen aanpakken. Het is een langdurig proces dat je het beste in kleine stapjes kunt uitvoeren, met multidisciplinaire teams, terwijl die stappen zo goed mogelijk worden afgestemd op de bedrijfsprocessen en de te bereiken doelen. Een openhartoperatie als het ware, zoals een van onze respondenten het omschrijft. Het gaat om bestaande processen geheel blootleggen en daarna in kleine stappen heel gerichte ingrepen doen, terwijl vertrouwde bouwstenen als het partnermodel op de schop gaan. Dat is de manier om succesvol met innovatie om te gaan.”

Voor meer informatie over het rapport: www.sdu.nl/innovatie.